Antybiotyki – stosuj z głową!
Narodowy Instytut Leków apeluje, aby pamiętać, że nadużywanie stosowania antybiotyków w każdej chorobie, w tym w chorobach wirusowych, powoduje niekorzystną odporność bakterii na antybiotyki, skutkiem czego antybiotyki przestają być skuteczne i nie działają w przypadku choroby bakteryjnej.
Antybiotyki są uznawane za jedno z najważniejszych osiągnięć współczesnej medycyny. Pierwszy antybiotyk – penicylina, którą w 1928 roku odkrył szkocki lekarz Alexander Fleming, umożliwiła walkę z nękającymi ludzi od wieków chorobami bakteryjnymi, których przebieg był ciężki i nierzadko kończył się śmiercią. Przez kolejne dziesięciolecia udało się wprowadzić do użytku wiele nowych, skutecznych i bezpiecznych rodzajów tych leków.
Antybiotykoterapię stosuje się w zakażeniach pochodzenia bakteryjnego. Leczenie antybiotykami chorób wirusowych jest niezasadne i nieskuteczne. Niepotrzebne podawanie antybiotyków w infekcjach wirusowych naraża pacjenta na skutki uboczne leku: toksyczne działanie leku, zniszczenie dobroczynnej mikroflory organizmu. Ponadto niewłaściwe stosowanie oraz nadużywanie leków z tej grupy powoduje narastanie u drobnoustrojów antybiotykoodporności. W efekcie tego wiele antybiotyków traci swoją skuteczność wobec nowych mutacji bakterii. Obecnie obserwuje się występowanie szczepów opornych na antybiotyki wśród wszystkich gatunków bakterii i wobec każdej grupy antybiotyków. Światowa Organizacja Zdrowia mówi o nadchodzącej erze postantybiotykowej i alarmuje, że wzrost odporności bakterii na działanie antybiotyków w istocie jest dla ludzkości jednym z największych zagrożeń XXI wieku, porównywalnym z katastrofalnymi skutkami zmian klimatu.
Aby mądrze zażywać antybiotyki, należy odróżnić infekcje bakteryjne od infekcji wirusowych, wobec których antybiotyki nie są skuteczne.
Przykładowe bakterie, które leczymy antybiotykami:
- pneumokoki
- gronkowiec złocisty
- dwoinka rzeżączki (gonokok)
- pałeczka ropy błękitnej
- enterokoki
- clostridioides difficile
Przykładowe choroby wirusowe, na które antybiotyki nie działają:
- przeziębienie, czyli zapalenie górnych dróg oddechowych (katar, ból gardła, zapalenie zatok)
- grypa
- COVID-19
- RSV
Aby zachować skuteczność antybiotyków:
- stosuj rozważnie i odpowiedzialnie
- nie stosuj w profilaktyce chorób
- nie stosuj w przypadku infekcji wirusowych
- przyjmuj tylko te przepisane przez lekarza
- zażywaj zgodnie z zaleceniami lekarza
- nie wymuszaj przepisania przez lekarza
- nie kupuj antybiotyków bez recepty
- przyjmuj o stałych porach dnia, o stałych godzinach
- nie przerywaj terapii antybiotykowej, nawet jeśli poczujesz się lepiej
- nie stosuj antybiotyków pozostałych po wcześniejszych terapiach
Ponadto, aby zapobiegać zakażeniom bakteryjnym:
- często myj lub dezynfekuj ręce
- zasłaniaj usta i nos w przestrzeni publicznej
- w przestrzeni publicznej zachowaj m.in. 1,5 m odległości od innych osób
- odżywiaj się zdrowo
- śpij odpowiednią liczbę godzin
- w ciągu dnia wygospodaruj czas na odpoczynek i regenerację
- korzystaj ze szczepień
Bądź świadomym pacjentem – stosuj antybiotyki z głową!
Do pobrania: „Superbakterie oporniaki” – komiks dla małych i dużych [PDF]