Antybiotyki – stosuj z głową!

Narodowy Instytut Leków apeluje, aby pamiętać, że nadużywanie stosowania antybiotyków w każdej chorobie, w tym w chorobach wirusowych, powoduje niekorzystną odporność bakterii na antybiotyki, skutkiem czego antybiotyki przestają być skuteczne i nie działają w przypadku choroby bakteryjnej.

Antybiotyki są uznawane za jedno z najważniejszych osiągnięć współczesnej medycyny. Pierwszy antybiotyk – penicylina, którą w 1928 roku odkrył szkocki lekarz Alexander Fleming, umożliwiła walkę z nękającymi ludzi od wieków chorobami bakteryjnymi, których przebieg był ciężki i nierzadko kończył się śmiercią. Przez kolejne dziesięciolecia udało się wprowadzić do użytku wiele nowych, skutecznych i bezpiecznych rodzajów tych leków.

Antybiotykoterapię stosuje się w zakażeniach pochodzenia bakteryjnego. Leczenie antybiotykami chorób wirusowych jest niezasadne i nieskuteczne. Niepotrzebne podawanie antybiotyków w infekcjach wirusowych naraża pacjenta na skutki uboczne leku: toksyczne działanie leku, zniszczenie dobroczynnej mikroflory organizmu. Ponadto niewłaściwe stosowanie oraz nadużywanie leków z tej grupy powoduje narastanie u drobnoustrojów antybiotykoodporności. W efekcie tego wiele antybiotyków traci swoją skuteczność wobec nowych mutacji bakterii. Obecnie obserwuje się występowanie szczepów opornych na antybiotyki wśród wszystkich gatunków bakterii i wobec każdej grupy antybiotyków. Światowa Organizacja Zdrowia mówi o nadchodzącej erze postantybiotykowej i alarmuje, że wzrost odporności bakterii na działanie antybiotyków w istocie jest dla ludzkości jednym z największych zagrożeń XXI wieku, porównywalnym z katastrofalnymi skutkami zmian klimatu.

Aby mądrze zażywać antybiotyki, należy odróżnić infekcje bakteryjne od infekcji wirusowych, wobec których antybiotyki nie są skuteczne.

Przykładowe bakterie, które leczymy antybiotykami:

• pneumokoki
• gronkowiec złocisty
• dwoinka rzeżączki (gonokok)
• pałeczka ropy błękitnej
• enterokoki
• clostridioides difficile

Przykładowe choroby wirusowe, na które antybiotyki nie działają:

• przeziębienie, czyli zapalenie górnych dróg oddechowych (katar, ból gardła, zapalenie zatok)
• grypa
• COVID-19
• RSV

Aby zachować skuteczność antybiotyków:

• stosuj rozważnie i odpowiedzialnie
• nie stosuj w profilaktyce chorób
• nie stosuj w przypadku infekcji wirusowych
• przyjmuj tylko te przepisane przez lekarza
• zażywaj zgodnie z zaleceniami lekarza
• nie wymuszaj przepisania przez lekarza
• nie kupuj antybiotyków bez recepty
• przyjmuj o stałych porach dnia, o stałych godzinach
• nie przerywaj terapii antybiotykowej, nawet jeśli poczujesz się lepiej
• nie stosuj antybiotyków pozostałych po wcześniejszych terapiach

Ponadto, aby zapobiegać zakażeniom bakteryjnym:

• często myj lub dezynfekuj ręce
• zasłaniaj usta i nos w przestrzeni publicznej
• w przestrzeni publicznej zachowaj m.in. 1,5 m odległości od innych osób
• odżywiaj się zdrowo
• śpij odpowiednią liczbę godzin
• w ciągu dnia wygospodaruj czas na odpoczynek i regenerację
• korzystaj ze szczepień

Bądź świadomym pacjentem – stosuj antybiotyki z głową!

Do pobrania: „Superbakterie oporniaki” – komiks dla małych i dużych [PDF]