Rozpoczyna się modernizacja szybu Kościuszki w zabytkowej Kopalni Soli w Wieliczce

Anna Włodarska z zespołu prasowego kopalni poinformowała PAP, że szyb Kościuszki to najbardziej na zachód wysunięty szyb wielickiej kopalni sięgający głębokości blisko 300 metrów i łączący z powierzchnią wszystkie istniejące poziomy kopalni (I-VIII). Szyb ma ważne zadania, m.in. pełni funkcje wentylacyjne, transportuje do podziemi podsadzkę oraz mieszaniny uszczelniające. W szybie są także zabudowane rurociągi odprowadzające wody dopływające do wyrobisk kopalni.

Jak przypomniała Włodarska, rozpoczynająca się modernizacja szybu wymagała uprzednich prac odtwarzających jego filar ochronny. W ostatnich latach górnicza załoga Wieliczki prowadziła intensywne roboty m.in. w obrębie stref wytężonego górotworu na poziomach III, IV, V, VII.

„Modernizacja Kościuszki jest pilnym przedsięwzięciem. Wybitnie niekorzystne środowisko wewnątrz szybu powoduje szybką korozję metalowych elementów zbrojenia oraz betonu bazującego na cementach portlandzkich” - wskazała przedstawicielka kopalni.

Zgodnie z zamierzeniami dyrekcji zabytku wyremontowany Kościuszko nadal będzie pełnił funkcje wentylacyjne, odwadniające, będzie transportował podsadzkę, iniekt oraz inne media. Ponadto planowane prace przywrócą wyrobisku funkcje komunikacyjne. Szyb otrzyma górniczy wyciąg szybowy awaryjno-rewizyjny – w razie potrzeby załoga wyjedzie nim z podziemia kopalni, a także opuści do podziemi materiały.

Projekt modernizacji przewiduje m.in.: przebudowę kanału wentylacyjnego, wymianę skorodowanych wzmocnień na zamknięte ramy stalowe (beczkowy odcinek szybu), dodatkowe wzmocnienia obudowy szybowej z pierścieni stalowych (na odcinku o przekroju kołowym), naprawę obudowy murowej, wypełnienie pustek za obudową, przebudowę wlotów podszybi, usunięcie przedziału drabinowego (poniżej poz. I) oraz skorodowanych dźwigarów zbrojenia, zabudowę wrót szybowych na poz. I-VIII, wymianę rurociągów technologicznych, zabudowę górniczego wyciągu szybowego awaryjno-rewizyjnego, modernizację wieży szybowej i budynku maszyny oraz przebudowę łącznika między rurą szybową a kanałem wentylacyjnym.

Przedsięwzięcie, które obejmuje wykonanie tych robót, jest warte ponad 96,4 mln zł i uzyskało wsparcie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości blisko 60 mln zł.

Szyb Tadeusza Kościuszki wydrążono w 1790 roku i obudowano drewnianymi balami. Swoje pierwotne miano szyb otrzymał na cześć cesarza Józefa II Habsburga. Wyrobisko dotarło do głębokości nieco ponad 297 m. W I poł. XIX w. wyodrębniono w nim dwa przedziały wyciągowe oraz jeden drabinowy. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości szyb zyskał nowego patrona - Tadeusza Kościuszkę. W ciągu wielu lat przeszedł wiele modernizacji, ostatnie w latach 80. i 90. XX wieku. W 2015 roku wymieniono w nim wentylatory.

Wielicka kopalnia działa nieprzerwanie od połowy XIII w. W ciągu siedmiu stuleci na dziewięciu poziomach sięgających do 327 metrów w głąb wydrążono 26 szybów i wybrano sól z 2040 komór. Pod Wieliczką powstał labirynt liczący prawie 245 km korytarzy. Zorganizowany ruch turystyczny odbywa się od końca XVIII w. W 1978 r. kopalnia została wpisana na I Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.(PAP)

rgr/ miś/